بازخوانی میراث طالقانی، فراخوان به اسلام اجتماعی
سخنرانی دکتر سارا شریعتی
در دومین روز از همایش «طالقانی و زمانه ما»
اما چرا طالقانی مصداق اسلام اجتماعی است؟ به این دلیل که در اندیشه، موقعیت و مشی طالقانی عناصریست که باعث می شود، پروژهی اصلاحی وی با پروژه ی اجتماعی، قرابت ترجیحی یابد. اندیشه و زندگی، بینش و مشی عملی طالقانی، همه ی عناصر آنچه می توان اسلام اجتماعی نامید را داراست. درک طالقانی از سیاست با درک مسلط که معطوف به کسب قدرت سیاسی است، متفاوت است. طالقانی همراه جریان اسلام سیاسی بود و یکی از چهره های این جریان محسوب می شود اما به دلیل درکی که از سیاست دارد، با این جریان متمایز می شود. وی در مصاحبه ای که با عنوان “ما داعیه حکومت نداریم که در تاریخ بهمن ۱۳۶۲ در نشریه پیام هاجر انتشار یافت می گوید: “اگر معنای سیاست، مسئولیت در برابر انسانها و حمایت از مظلومها و مبارزه با ظلم است این سیاست در متن قرآن هست و همیشه در جامعه خفیف یا شدید وجود داشته است “(ص ۶۰). اما ما داعیہی حکومت نداریم. به این معنا طالقانی از جریان مسلط اسلام سیاسی متمایز می۔ شود و با جریان اسلام اجتماعی قرابت می یابد.
در این جا من پنج محور را به عنوان ارکان الگوی اجتماعی طالقانی نام می برم:
۱. نقد دین موجود و رویکرد اجتماعی به دین
۲. تقریبت عملی: چشم خطاپوش و کلام شمول گرا
۳. عدالتخواهی: نقد اخلاقی سرمایه داری
۴. شورا: تکیه بر کار جمعی. تمرکز گرایی
۵. مردم: عامل رهایی خود و “حق مردم”
> > > >