عالمی دیگر، آدمی دیگر
دکتر رضا داوری اردکانی
برای اینکه جهان کنونی و شیوه‌ی زندگیش دگرگون شود، باید به فکر عالمی دیگر و آدمی دیگر بود؛ یعنی باید جهانی دیگر با انسانی دیگر در افق درک اهل نظر ظاهر شود. با توجه و تعرض به آن افق است که شاید شیوه‌ی زندگی مردمان بتدریج بی تکلف و بدون زحمت تغییر کند. خلاصه کنیم، در جهانی که اکنون دائر است، شرایط پارسایی فراهم نیست و کسانی که همه‌ی آن شرایط در وجودشان جمع باشد، اگر باشند، تعدادشان بسیار اندک است. پس به جای اینکه نگران طرز خور و خواب مردمان باشیم، نگران فکر و فرهنگ در این جهان باشیم و بدانیم که شیوه‌ی کنونی زندگی در همه جا شیوه‌ی زندگی غربی است اگر بتوانیم به باطن تاریخ غربی رسوخ کنیم شرط مهم و عمده آزادی برایمان فراهم می شود، در این صورت می توان فارغ از سودای من و ما، شیوه‌ی تازهای پیش گرفت که در آن صفا بر کدورت، و راستی بر دروغ، و اعتماد بر سوء ظن، و مهر و معرفت بر کین توزی، و رعایت انصاف بر تعدی و اجحاف، و همدلی و همزبانی بر تحکم، و ادای وظیفه بر رفع تکلیف، و … مقدم باشد، اکنون عصر دگرگونی آغاز شده است. این دگرگونی باید از جایی که داعی دگرگونی در آن به سر می برد و از وجود او آغاز شود.