بررسی ادله عقلی و نقلی اندیشه تقارن حدوث نفس و بدن از دیدگاه ملاصدرا و اندیشمندان نخستین امامیه محمد حسین منتظری یحیی کبیر فلاسفه مسلمان، با وجود اختلاف در نوع حدوث نفس، درباره اصل «حدوث نفس و عدم تقدم آن بر بدن» اتفاق نظر داشته اند. در این بین ابن سینا و ملاصدرا در نگاشته […]
نسبت تجربه و شناخت مسئلۀ مهم فلسفه است زهرا قزلباش نسبت تجربه (experience) و شناخت (cognition) مسئلۀ مهم فلسفه است. اگر تجربه عملی مستقیم و بی واسطه است، وانگهی شناخت نمی‌تواند بی واسطه باشد و نیازمند یک فرایند بازخوردی هست؛ یعنی تجربۀ بی واسطه به شناخت تبدیل می شود. می‌توان اعتبار را از حس به نفع یک […]
تحلیل مبانی ملاصدرا در تفسیر وی از قصۀ حضرت آدم (ع) محمدحسین مهدوی نژاد محمدرضا خدایی تفسیری که ملاصدرا از داستان آدم (ع) در قرآن کریم عرضه کرده، بر پیش فرض ها و مبانی فلسفی و معرفتی خاصی مبتنی است. بررسی زبان قرآن و مبانی فلسفی و معرفتی ملاصدرا در تفسیر، با محوریت تفسیر قصۀ […]
پوزیتیویسم منطقی و موضع انتقادی هابرماس بر آن دکتر ابراهیم متقی حسین عبداللهی وجه عمده تمایز هابرماس با سایر منتقدین پوزیتیویسم در باور او به ناتمامی مدرنیته قرار دارد. وضعیتی که در عمده مقولات نظری هابرماس جایی برجسته اشغال می کند. معارضه ای آشکار و پنهان با وجوهی از عناصر و باورهای بنیادین پارادایم پوزیتیویسم […]
ادوارد جاناتان لو و امکان [پذیری] مابعدالطبیعه موسی اکرمی پس از ستیز چندین دهه ای اثبات گرایی منطقی و فلسفه تحلیلی با مابعدالطبیعه، اینک شاهد روی آوری شماری از فیلسوفان تحلیلی به مابعدالطبیعه هستیم که نه تنها آن را ممکن، بلکه گریزناپذیر می دانند. ادروارد جاناتان لو در یک طرح گسترده آکادمیک، در کتابی که […]
الهیات عصب و تجربۀ دینی؛ چالش ها محمدصادق احمدی علی شهبازی الهیات عصب نقطه تلاقی علم جدید و الهیات است که در آن الهیدانان و عصب شناسان به کمک ابزارهای علمی روز فرایندی را بررسی می کنند که مغز انسان در یک تجربه دینی از سر می گذراند. برخی از ایشان بر پایه همین تحقیقات […]
پیوند فلسفه و فیزیک در اندیشه کمپبل رضا ماحوزی کیت کمپبل از زمره فیلسوفان ساختار گرا و پدیدارگرایی است که ساختار هستی شناختی اعیان خارجی را صرفا بر مبنای اوصاف تبیین کرده است. از آنجا که اوصاف مورد نظر کمپبل، هستنده هایی جزئی، منفرد و غیر قابل مشارکت در اعیان کثیر هستند و از سوی […]
پارادوکسهای سفر در زمان محمد سعیدی مهر اخیراً مسأله سفر در زمان به صورت جدّی در میان فیلسوفان و فیزیکدانان مطرح شده است. بر پایه تعریف دیوید لوئیس، سفر در زمان در صورتی اتفاق می افتد که زمان شخصی مربوط به مسافر مفروض با زمان خارجی، یعنی زمانی که در جهان پیرامون وی سپری شده […]
عقیده به وحدت فلسفه و علم، مبنای متافیزیکی مطالعات تطبیقی درباره وایتهد و ملاصدرا در گفتگو با دکتر مهدی دهباشی نخستین وجه اشتراک کلی این دو فیلسوف، در هستی شناسی و شناخت شناسی مبانی فلسفی و اندیشه های پویشی آنهاست که هم در هستی شناسی و هم در شناخت شناسی بازتاب دارد. حرکت جوهری، […]
اصل امتناع تناقض: حکمت متعالیه و منطق فازی مهدی حسین زاده یزدی «اصل امتناع تناقض» در حکمت متعالیه همچون سایر مکاتب فلسفی، یک اصل زیر بنایی است. ملاصدرا انکار این اصل را سقوط در شکاکیت می داند؛ در حالیکه نظریه پردازان فازی این اعتقاد را برنمی تابند و بر این باورند که منطق فازی بر […]