نقدی بر نظریه استنفورد در فلسفۀ تاریخ و مبانی روش تحقیق در علوم اجتماعی موسی نجفی جمیله علم الهدی سلسله گفتارهایی که به طور مرتب و پیگیر در “بخش مباحث نظری” فصلنامه تاریخ معاصر ایران از نخستین شماره دورۀ جدید آن در بهار ۱۳۷۶ تاکنون درج شده است، توجه جدی و استقبال فراوان علاقه مندان، […]

فردگرایی و کل گرایی در فلسفه علوم اجتماعی میثم بادامچی نزاع فردگرایی و کل گرایی یکی از مباحث محوری فلسفه علوم اجتماعی است. در این مقاله مسائل جاری مطرح میان روشنفکران ایرانی مورد بررسی قرار می گیرد و پس از تعریف فردگرایی و کل گرایی و ذکر اهمیت بحث، سه نوع برهان هستی شناختی، معرفت […]

راه آینده را باید از تاریخ ایران بپرسیم دکتر رضا داوری اردکانی ایران با اینکه یک موجودیت واحد است همواره شئون متفاوت امّا به هم بسته سیاسی و فرهنگی و تاریخی داشته است. در زمان های دور شأن سیاسی آشکارتر بوده امّا در دوره اسلامی لااقل تا زمان صفویه با اینکه رسوم سیاسی سابق کم […]

چپ، آلترناتیو یا سوپاپ اطمینان لیبرال دموکراسی؟ گفتگوی روزنامه ی فرهیختگان با دکتر ناصر فکوهی، مدیر موسسه انسان شناسی و فر هنگ / مصاحبه گر: محسن راحمی ۱- شما در گفت و گوی قبلی‌‌مان فرمودید که «چپ نه در جهان و نه در ایران، جز در اندیشه برخی متفکران، وجود خارجی ندارد». (گفت‌و‌گو با فرهیختگان […]

فهم دولت-ملت در نظریه های روابط بین الملل دکتر سید عبدالعلی قوام دکتر افشین زرگر این مقاله در پی آن است که به بررسی فهمهای مختلف از دولت به ملت در نظریه های روابط بین الملل بپردازد. با توجه به مطالعه نظریه های مختلف روابط بین الملل و شناخت قوت و ضعف های هرکدام در […]

نمونه ای از ترجمۀ مقلوب در علوم اجتماعی نقد کتاب معرفت به مثابۀ فرهنگ: جامعه شناسی معرفت جدید   حسن محدثی گیلوائی مقاله زیر نقد ترجمه فارسی کتابی درباره جامعه شناسی معرفت است. نویسنده معتقد است که در ترجمه بسیاری از متون علوم اجتماعی از زبان های دیگر به فارسی، متن اصلی به نحوی تحریف […]

روشنفکری دینی حاشیه‌نشین شده است دکتر سید جواد میری   *در دوره سلطنت محمدرضا پهلوی به دلیل نفوذ، گسترش و تسلط جریان‌های چپ، وحشتی پدید آمده بود که باعث شده بود نهاد سلطنت و دیانت در ایران تلاش کنند خوانش‌های تلفیقی از اسلام ارائه کنند. رضا دستجردی: روشنفکری دینی چیست؟ آیا می‌توان ترکیب روشنفکری و […]

اندیشه ایران‌شهری؛ در گفتگو با دکتر ناصر فکوهی   – از جمله اندیشه‌هایی که در دوره معاصر هم تاثیرگذاری زیادی داشته و هم در محافل فکری درباره آن بحث و گفت‌وگوی فراوانی شده است، موضوع ایران‌شهری است. به نظر شما این دیدگاه دارای چه مختصاتی است؟ آیا این دیدگاه، یک دیدگاه وطنی به حساب می‌آید […]