بررسی تطبیقی نظریه گفتگویی نیما یوشیج و میخائیل باختین قدسیه رضوانیان “مکالمه گرایی” بنیان نظریه ی نیماست که از آن به “روایت نمایشی” تعبیر می کند. امّا اصطلاح مکالمه گرایی با نظریه منطق گفتگویی میخائیل باختین مطرح می شود. او این اصطلاح را در برابر تک آوایی در ادبیات و هنر مطرح می کند؛ از […]

طنز کارناوالی و بازتاب آن در داستان های بهرام صادقی   غلامرضا پیروز مرضیه حقیقی کارناوال یکی از زمینه های ایجاد کلام چندآوا در نظریه ی منطق گفتگویی میخاییل باختین است. کارناوال که برآمده از جشن های توده ای مردم در سده های میانه است، در کلام، با مؤلفه هایی نظیر طنز، تمسخر و شوخی، […]

گفت و گو در شعر فروغ فرخزاد با تکیه بر منطق مکالمه ی میخاییل باختین   علی اکبر باقری خلیلی مرضیه حقیقی   میخاییل باختین، صاحبِ نظریه ی منطق مکالمه، بر ویژگی گفت وگویی متون مختلف تأکید دارد و آن را حاصل تعامل متقابل گوینده و شنونده می داند. از دیدگاه او، گفت و گو […]

اسطوره ی تولد قهرمان   دکتر مریم حسینی نسرین شکیبی ممتاز   نخستین مرحله اغلب داستان های اسطوره ای، فرآیند تولد قهرمان است. تولد قهرمان در باورهای اسطوره ای، و با توجه به آراءِ میرچا الیاده و جوزف کمپبل، تولید نمادین از بطن زمین است که بر میل بشر برای بازگشت دوباره به “زهدان نخستین” صحه […]

  طبقه بندی انواع خویشکاری های تولد قهرمان در اسطوره ها، افسانه ها، داستان های عامیانه و قصه های پریان نسرین شکیبی ممتاز مریم حسینی در بسیاری از داستانهای اساطیری، روایت های عامیانه و قصه های پریان، تولد قهرمان ابعاد اسطوره ای و افسانه ای چشمگیری دارد. زمینه های تولد قهرمان و چگونگی آنها بر […]

پیرامون “خوانش متن”، “معنا- تصویر”، و “ناخودآگاهی جمعی”   معصومه بوذری برتولت برشت در مطلبی با عنوان “سخنان دراماتورژ درباره تقسیم نقش ها” می گوید: «هنر رئالیستی می رزمد، و البته، علیه تصورات غیررئالیستی. ما نباید فقط توضیح دهیم که واقعیت چگونه است، بلکه باید بیان کنیم که واقعیت واقعاً چگونه است.» در این جمله […]

غزل حافظ، عرصه تقابل دو گفتمان   فرزان سجودی   شعر حافظ را از دیدگاه های متفاوتی بررسی کرده اند و جنبه های متفاوت آن در روش های متفاوت پژوهشی کاویده شده است. در نظام مطالعات دانشگاهی ادبیات، درباره ی صناعات پیچیده ی کلامی و تداعی های آن بسیار سخن گفته شده است و به […]

رابطه ی بینامتنی حکمت شاعرانه صائب و نگارگری مکتب اصفهان سیدرسول معرکنژاد بیشتر تاریخ نگاران نگارگری مکتب اصفهان عصر صفوی به جدایی نگاره از کتا ب آرایی و شعر روایی اشاره کرده اند و مطرح ساخته اند که دوگونه ی هنری نگارگری و شعر درصدد بوده اند که به عنوان گونه ی هنری مستقلی عمل […]

  افسانه و واقعیت تألیف: میرچه الیاده مترجم: نصرالله زنگویی انتشارات: پاپیروس چاپ اول: تهران ۱۳۶۷   ساختار افسانه دست کم در مدت پنجاه سال گذشته، دانشمندان غربی با نقطه نظری متفاوت از نقطه نظر رایج در قرن نوزدهم به مطالعه ی افسانه پرداختند. این دانشمندان برخلاف اسلافشان که افسانه را به معنای معمولی کلمه […]

مضمون سازی و تصویرآفرینی با اَعلام جغرافیایی در شعر هوشنگ ابتهاج  (سایه)   موسی پرنیان، سهیل فتاحی   شاعران همواره به شیوه های گوناگون در شعر خود دست به خلق تصاویر زیبای شعری زدهاند یا اینکه با روشهای مختلف مضمونهای گوناگون آفریدها ند. یکی از روشهای خلق تصاویر شعری و مضمونسازی، بهره- گیری از اَعلام […]