معانی دوگانه ضرورت نزد ابن سینا پاسخ به اشکالی مشهور در قیاس موجهات ارسطو مصطفی زالی در میان مسائل مورد بحث ارسطو در دانش منطق، قیاس موجهات جایگاه ویژه ای دارد و از عصر باستان تا دوران معاصر محل مناقشه بوده است؛ از جمله مباحث بسیار پرمناقشه در ذیل قیاس موجهات، نتیجه حاصل از قیاسی است […]
تمایز وجود و ماهیت نزد ابن سینا، ذهنی یا خارجی مصطفی زالی از مشهورترین و مهم ترین آموزه های متافیزیک سینوی، طرح تمایز میان وجود و ماهیت است، تمایزی سرنوشت ساز و مناقشه برانگیز؛ از یک سو این تمایز، راه را برای طرح برخی نوآوری های فلسفی می گشاید و از سوی دیگر، موجب انتقادات […]
اسلامی سازی علوم یونانی: مطالعه مورد دریافت ابن سینا از مابعدالطبیعه ارسطو مصطفی زالی در اعصار طلایی تمدن اسلامی، در مواجهۀ مسلمانان با علوم یونانی، گونه ای معرفت اسلامی به وجود آمد. یکی از موضوعاتی که امروزه، در زمینۀ علوم انسانی غربی و اسلامی سازی علم، اهمیت فوق العاده ای دارد، بازخوانی این تجربه و […]
بررسی و ارزیابی انتقادات غزالی بر ابن سینا در مسأله ی حدوث و قدم عالم؛ با تکیه بر مبانی سینوی حامد علیزاده طیبه حیدری غزالی که در بیشتر مباحث، رویکردی کلامی دارد، ابن سینا را به دلیل سه مسأله، ازجمله اعتقاد به قدم زمانی عالم، تکفیر کرده است. اما این پرسش که انتقادات وی تا […]
جایگاه توماس آکوئیناس در تاریخ فلسفه دکتر کریم مجتهدی … توماس آکویناس کتابهای عدیده ای دارد که اسمش «سوما» است. جامع الکلام است. یک دوره کامل و جامع کلام مسیحی است و خیلی چیزهای دیگر. آثارش خیلی زیاد است. با این حال یکی از آثاری که در دوره جوانی نوشته، شاید هم اولین رساله […]
ادراک حسی: مقایسه دیدگاه ابن سینا و تئوری های جدید علوم اعصاب سحر کاوندی امروزه یکی از مباحث مطرح در حوزه های مختلف فلسفی، روان شناسی و علوم اعصاب مانند فیزیولوژی و نوروسایکلوژی، مسئله ادراک حسی است. از میان فلاسفه، ابن سینا فیلسوفی است که با دقت نظر و ژرف نگری خاصی مسایل مربوط به […]
علم بالقوه نزد ابن سینا رضا اکبری فاطمه شاهین فر محمد سعیدی مهر ارسطو با ابداع تمایز بالقوه و بالفعل به حل تناقض های فلسفه های پیش از خود پرداخت. ابن سینا برای حل مسائلی در معرفت شناسی، از این تمایز استفاده می کند و از اصطلاح علم بالقوه بهره می برد که مصادیق آن […]
تأملاتی در مسأله اتحاد عقل و عاقل و معقول علی شیروانی این نوشتار پس از بیان جایگاه بحث «اتحاد عقل و عاقل و معقول» در فلسفه اسلامى، در صدد پاسخگویى به این پرسشها مىباشد: مقصود از اتحاد عاقل و معقول چیست؟ چرا ابن سینا اتحاد آن دو را محال مى انگاشت؟ به چه دلیل […]
تأملی در تلقی ژیلسون از هستی شناسی ابن سینا جمعهخان افضلی اتین ژیلسون (۱۸۸۴ – ۱۹۷۸) قرون وسطاشناسی که به فیلسوفان این دوره به خصوص توماس آکویناس علاقه فراوانی دارد، در اثر معروف خود ، هستی در اندیشه فیلسوفان دیدگاه های ابن سینا را به عنوان فیلسوفی که اندیشه های او در قرون وسطا […]
در الهیات بین ابن سینا و ابن رشد نوشته دکتر محمد یوسف موسی (مصر) ترجمه محمد علی انشائی ابن سینا و ابن رشد هر دو فیلسوف وارد و ثابت در تاریخ متفکرین اسلام هستند و برای هریک جایگاهی ارجمند در تاریخ متفکرین جهان است و آوازه ی بزرگی مقام آنان به قدری است که ابن […]