به سوی تعریفی تازه از ادبیات تطبیقی و نقد تطبیقی
دکتر امیر علی نجومیان
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ روﻳﺪادﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﭼﻨﺪ دﻫﺔ اﺧﻴﺮ در ﺣﻮزه ادﺑﻴﺎت ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ رخ داده اﺳـﺖ، ﻧﻴـﺎز ﺑـﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺗﺎزه ای از ادﺑﻴﺎت ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ و ﻧﻘﺪ ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ اﺳﺖ. در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ، ﺷﺎﺧﺼﻬﺎی ﺟﺪﻳـﺪی را ﻛـﻪ ﺑﺮای ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺗﺎزه ادﺑﻴﺎت ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ و روﻳﻜﺮدﻫﺎ و روﺷﻬﺎی ﻧﻘـﺪ ﺗﻄﺒﻴﻘـﻲ )ﺑـﻪ وﻳـﮋه روﻳﻜﺮدﻫـﺎی ﻣﻴﺎنرﺷﺘﻪای( ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد، ﺑﺮﻣﻲﺷـﻤﺎرﻳﻢ. ﺑـﻪ ﮔﻤـﺎن ﻧﻮﻳـﺴﻨﺪه اﻳـﻦ ﻣﻘﺎﻟـﻪ، ﺗﺤﻠﻴـﻞ و ﺑﺎزﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻔﻬﻮﻣﻬﺎی »دﻳﮕﺮی«، »ﻣﺮز« و »ﻫﻮﻳﺖ« در ﺷﻜﻞﮔﻴﺮی ﺷﺎﺧﺼﻬﺎی ﻧﻮ، ﺑﺎﻳﺴﺘﻪ اﺳﺖ. ﺑـﺎ ﻃﺮح ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺗﺮﺟﻤﻪ، ﻧﺸﺎﻧﻪﺷﻨﺎﺳﻲ، رواﻳﺖﺷﻨﺎﺳﻲ، ﭘﺴﺎاﺳﺘﻌﻤﺎری )ﺑـﻪ وﻳـﮋه ﻧﻈﺮﻳـﻪ ﻣﻬـﺎﺟﺮت( وﻧﻈﺮﻳﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ، ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ دﭼﺎر ﺗﺤﻮل ﻋﻈﻴﻤﻲ در ﺣـﻮزه ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎﺗﻲ ﺧـﻮد ﺷـﺪه، ۵۱۱ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن روشﺷﻨﺎﺳﻲ ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ ﻧﻴﺰ دﮔﺮﮔﻮن ﺷﺪه اﺳﺖ و ﭼـﺎﻟﺶ اﺻـﻠﻲ ﭘـﻴﺶ روی ﻣـﺎ، ﺗﺒﻴﻴﻦ روش و روﻳﻜﺮدﻫﺎی ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ ﺑﺮاﺳﺎس دﮔﺮﮔـﻮﻧﻲ در ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت ﺗﻄﺒﻴﻘـﻲﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎی ادﺑﻲ ﺳﺎل۹، ﺷﻤﺎره ۸۳، زﻣﺴﺘﺎن ۱۹۳۱ اﺳﺖ. ﺑﺮاﺳﺎس اﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﻪﻫﺎ، ﺳﻪ ﻧﻈﺮﻳﻪ و روشﺷﻨﺎﺳﻲ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ادﻋﺎ ﻣـﻲﺷـﻮد ﻛـﻪ ﻧﻈﺮﻳﻪ و روش ﺑﻴﻨﺎﻣﺘﻨﻲ ﺑﺎ ﺗﻌﺮﻳﻔﻬﺎی ﺗﺎزه ادﺑﻴﺎت ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ ﻫﻤﺨﻮاﻧﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮی دارد.
ادامه مطلب > > > >