زیبایی شناسی کانت با تأکید بر جایگاه اثر هنری در آراء او
آیا کانت اثر هنری را دوست دارد؟
یوسف شیخی
استتیک به عنوان علم شناسایی حسی امر زیبا با چرخش کانت از پرسش چیستی معرفت به چیستی زیبا اهمیتی ویژه می یابد. زیبایی شناسی کانت دنباله ی دغدغه های معرفت شناختی او برای گذار از نقد عقل نظری به نقد عقل عملی است. “کیفیت”، “کمیت”، “نسبت” و “جهت” چهار گام مهم او برای شناخت امر زیبا است. مطالعه ی زندگی شخصی کانت در کنار تعریف سلبی او از زیبایی، حکایت از این دارد که چرخش او از معرفت شناسی به زیبایی شناسی به خاطر علاقه ی شخصی اش به آثار هنری نیست؛ بلکه این چرخش در جهت تکمیل تریلوژی نقدی او صورت گرفته است. به واقع هنر یا اثر هنری جایگاه خاصی در فلسفه ی نقادی کانت ندارد و این زیبایی – بلکه تعیین حدود معرفت بشری – است که اندیشه ی کانت را متوجه مطالعه ی نظری هنر ساخته است نه علاقه ای ویژه به آثار هنری. به عبارتی دیگر طرح مطالعاتی کانت در نقد سومش متوجه مبانی نظری زیبایی است نه مبانی نظری هنر.
ادامه مطلب > > > >