رابطه فلسفه و دین سیدمحمدرضا مدرسى محمد فنائى اشکورى رابطه دین و عقل همواره در تاریخ تفکر بشرى بحث انگیز بوده است. ازآنجاکه آشکارترین ظهور عقل در فلسفه است، بحث دین و عقل به بحث دین و فلسفه نیز کشیده شده است. در این نوشتار پس از تعریف فلسفه و دین، دیدگاه برخى از اندیشمندان […]

ترکیب اتحادی ماده و صورت و مسأله اتحاد عاقل و معقول مصطفی زالی اتحاد عاقل و معقول در موضعی که معقول مغایر ذات عاقل باشد از ابداعات فلسفه صدرایی به شمار می رود. در تبیین کیفیت هستی شناختی این اتحاد، برخی مقصود از آن را، تحقق عاقل و معقول به وجودی یکتا و از جهتی […]

رویکردی اسلامی به فلسفه علوم انسانی حمید رضا آیت اللهی کنکاش های فلسفی درباره ماهیت علوم تجربی و تمایز آن از غیر علم، در ابتدای قرن بیستم، نگرش پزیتیویستی و تحلیل تجربی خام در علم را به شدت زیر سوال برد. اکنون دیگر «تقدم نظریه بر مشاهده» اصلی پذیرفته شده در کلیه مجامع فلسفه علمی […]

جهان های ممکن در اندیشه پلنتینگا و مفهوم نفس الامر در فلسفه اسلامی مصطفی زالی روح الله عالمی مهدی قوام صفری اگر چه به نظر می رسد مفاهیم ضرورت و امکان (مفاهیم وجهی) مفاهیم جدایی ناپذیر مابعدالطبیعه هستند، فلاسفه تجربه گرا به طور سنتی این مفاهیم را مورد نقد قرار داده اند. در قرن بیستم نیز […]

اسلامی سازی علوم یونانی: مطالعه مورد دریافت ابن سینا از مابعدالطبیعه ارسطو مصطفی زالی در اعصار طلایی تمدن اسلامی، در مواجهۀ مسلمانان با علوم یونانی، گونه ای معرفت اسلامی به وجود آمد. یکی از موضوعاتی که امروزه، در زمینۀ علوم انسانی غربی و اسلامی سازی علم، اهمیت فوق العاده ای دارد، بازخوانی این تجربه و […]

هرمنوتیک مدرن و نظریه تفسیری شهید مطهری دکتر علیرضا عابدی در این نوشتار که با روش توصیفی مقایسه ای و با ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه ای تهیه شده است سعی گردیده در خصوص مهم ترین ارکان نظریه تفسیری، یعنی ماهیت، هدف، امکان و عوامل فهم، مقایسه ای میان دیدگاه مهم ترین صاحب نظران هرمنوتیک مدرن […]

  پدیدار شناسی جهان متنیت (با نیم نگاهی به فلسفه شرق و غرب و عرفان اسلامی) دکتر صدیقه (پوران) علیپور متن یک رویداد تأویل گرانه از عقل است که در یک فضای از پیش تعیین شدہ کائنی ، ضمن تکوین تکاملی موقعیت خود در نظام هستی، متنیت متن را در ریشه ها؛ یعنی جوهر ناب […]

بررسی و ارزیابی انتقادات غزالی بر ابن سینا در مسأله ی حدوث و قدم عالم؛ با تکیه بر مبانی سینوی حامد علیزاده طیبه حیدری غزالی که در بیشتر مباحث، رویکردی کلامی دارد، ابن سینا را به دلیل سه مسأله، ازجمله اعتقاد به قدم زمانی عالم، تکفیر کرده است. اما این پرسش که انتقادات وی تا […]

نگرش هویتی ابوریحان بیرونی رضا شجری قاسم خیلی سیدهاشم آقاجری حمید احمدی سارا شریعتی تغییرهای عمیق ساختاری و چندبعدی که در پی فتح ایران رخ نمود، برخی از مهم ترین عنصرهای تشکیل دهندۀ هویت ایرانی در عهد باستان را دگرگون کرد یا به نابودی کشاند. با از میان رفتن برخی از این عوامل مانند سرزمین/جغرافیا […]