Category: علوم اجتماعی

شریعتی و معاصریت بیژن عبدالکریمی پرسشی که خواهانم در این دقایق اندک درباره آن بیندیشیم، این است: «آیا شریعتی می­تواند «متفکر معاصر» ما باشد؟ آیا نباید گفت روزگار شریعتی سپری شده است و دیگر نمی­تواند «متفکر معاصر» ما باشد؟ آیا نباید پذیرفت زمان شریعتی سپری شده است؟ برای پاسخ به این پرسش، لازم است قبل […]

گفتمان و تحلیل گفتمان انتقادی محمد فاضلی  نظریه ی اجتماعی در نیمه ی دوم قرن بیستم شاهد توجه خاص به مقوله ی زبان بوده است. «چرخش زبانی» اصطلاحی است که درباره ی همین امر به کار برده می شود. رواج مفهوم «گفتمان» در علوم انسانی نیز محصول همین چرخش زبانی است. در مقاله ی حاضر […]

نظریه گفتمان و علوم سیاسی دکتر علی اصغر داوودی مفهوم گفتمان امروزه در بسیاری از رشته ها و رهیافتها از زبان شناسی گرفته تا ادبیات، فلسفه و علوم اجتماعی و سیاسی مورد استفاده قرار می گیرد. نظریه گفتمان یکی از نظریات جدید و تأثیر گذار در عرصه علوم سیاسی است. جامعه شناسان و علمای سیاست […]

فقدان کالبد معنایی مدرنیته در سینمای ایران در گفتگو با رامین جهانبگلو    کتاب ماه هنر؛ مهر و آبان ۱۳۸۳ کتاب ماه هتر: آقای جهانبگلو، معمولا هنگام بحث از فرهنگ بلافاصله به سراغ جامعه و علم چگونگی تغییرات آن یعنی جامعه شناسی می روند. منظورمان این است که فرهنگ شناسی را به جامعه شنایی موکول می […]

ایران شاهنامه را دریابیم دکتر ایرج وامقی شاید این هم یکی از شگفتی های روزگار شگفتی زای ما باشد که ملتی کهنسال، با سابقه تاریخی بسیار قدیم و صاحب فرهنگی دیر پای و دیرسال، و دارنده یکی از غنی ترین و بارورتربن و زاینده ترین چشمه های ادبی و فرهنگی جهان، تازه به فکر تاریخسازی […]

روشنفکران ایرانی و مدرنیته امکان داد و ستدی مبتنی بر گفتگو رامین جهانبگلو ترجمه امیر یوسفی   امروز، شاید هیچ کلمه ای به اندازه مدرنیته (و مشتقات آن) در – محور و مرکز توجه روشنفکران ایرانی نباشد، گواینکه با نظر دقیق می توان دریافت که این امر اختصاص به امروز نداشته، دست کم سابقه ای صدوپنجاه […]

جامعه شناسی تاریخی: روایت، تاریخ و جامعه شناسی عباس وریج کاظمی مقاله ی حاضر به بررسی نسبت جامعه شناسی و تاریخ می پردازد و بر آشتی مجدّد و پیوند بین آن دو پای می فشارد. مفهوم روایت در این جا حلقه ی مفقوده ای است که می تواند به بازنگری در تلقی از جامعه شناسی […]

نظریۀ ادبی پسااستعماری کیث گرین و ژیل لبیهان ترجمه ابوالفضل حُرّی نظریه ادبی پسااستعماری تنها در همین اواخر به مثابه حوزه ای اختصاصی در میان مطالعات ادبی آموزش عالی درآمده است. نظریه ادبی پسااستعماری در حکم گفتمانی دانشگاهی، از همان آغاز، خاستگاه های خود را مورد کنکاش قرار داده است اما اکنون با انتشار شماری […]

روشنفکران ایرانی و هویت (۱) اشاره: هویت به معنای چیستی و کیستی است. به عبارت دیگر پرسش از چیستی و کیستی فردی و جمعی پرسش از هویت فردی و جمعی است. به راستی افراد و اجتماعات چه گونه خود را می شناسند و به دیگران می شناسانند؟ در این فرایند چه زمینه ها و عواملی […]

هدایت و تجربه مدرنیته رامین جهانبگلو در تقاطع میان سنت و مدرنیته در تاریخ مدرن خاورمیانه، نسل هایی از روشنفکران قرار دارند، که اگرچه پیش زمینه ها و دیدگاه هاشان متنوع است، تلاش دارند میانجی گذر از وجه سنتی به وجه مدرن اندیشیدن باشند. این روشنفکران تقریبا همواره با آگاهی و وجدانی توصیف می شوند […]