شهروند یا انسان؛ما اجرای انسان های دیگریم مصطفی مهرآیین عنوان سخنرانی من «انسان یا شهروند» است. «ژولیا کریستوا[۱]» در ۱۹۴۱ متولد و در ۱۹۶۶ از بلغارستان وارد فرانسه شد و چون متفکری بود که به تعبیر «رولان بارت[۲]» هر چیزی را که تصور می‌کردیم به پایانِ آن رسیده‌ایم، او از نو آغاز می‌کند، پس […]
Category: نظریه
اندیشه ی انتقادی بابک احمدی «این مقاله براساس گفتاری نوشته شده است که در “شورای کتاب کودک” در ۲۳ خرداد ۱۳۷۱ ارائه شد.» در سرآغاز جنبش مشروطه خواهی ایرانیان، آنگاه که اندیشگران از فواید خرد و آزادی خبر می آوردند، واژه ی “کریتیک” به سخن سیاسی وارد شد، امّا زود جایش را […]
اقتدار نظریه در پژوهش های ادبی معاصر (نگاهی آسیب شناختی به نسبتِ متن و نظریه در پژوهش های نظریه محور) دکتر عیسی امن خانی نسبت منطقی میان نظریه ی پژوهش و متن نکته ای است که پژوهشگران ایرانی کمتر به آن توجه کرده اند؛ زیرا در غالبِ پژوهش های نظریه محورِ منتشر شده، […]
بررسی انگاره های کارناوالی در نمایشنامه های رومئو و ژولیت از دیدگاه باختین نرگس یزدی منصور براهیمی مفاهیمی که میخائیل باختین، نظریه پرداز روس، در عرصه ی نقد و نظریه ی ادبی طرح کرده، امکانات جدیدی پیش روی تحلیلگران آثار هنری به ویژه در حوزه ی ادبیات، تئاتر، و سینما قرار داده است. یکی […]
تأملی بر نظریه انتقادی در تعلیم و تربیت علیم صحبتلو محمد حسن میرزا محمدی نظریه انتقادی از پرنفوذترین نظریه های معاصر در تعلیم و تربیت بوده که به انتقاد شدید از مدارس و اجتماع پرداخته است. این نظریه مفروضات خود را از مکاتب پست مدرنیسم، اگزیستانسیالیسم، نئومارکسیسم و فمینیسم گرفته است. در این […]
گستره ی همگانی در نگرش انتقادی هابرماس بابک احمدی هدف این مقاله معرفی بحث یورگن هابرماس درباره ی Öffentlichkeit (به انگلیسی Public Dphere) است که آن را “گستره ی همگانی” یا “فضای همگانی” می نامیم. بحث هابرماس در کتابی با عنوان “دگرگونی ساختاری در گستره ی همگانی” مطرح شده است. این کتاب که به […]
درباره دیالکتیک (۲) گفتگو با بابک احمدی موضوع هرمنوتیک کشف امکانات تأویل (یا “تعبیر” معادل Interpretatiom) و تفسیر متون، گفته ها، کنش ها، پدیدارها، و رویدادها است. ما در قلمرو گفتما هرمنوتیک می کوشیم تا دریابیم که چراانسان ها به تأویل امور می پردازند، چگونه این کار را انجام می دهند؛ این تأویل ها […]
درباره ی دیالکتیک (۱) گفتگو با بابک احمدی ویژگی های دیالکتیک هگل چیست؟ – بسیارند کسانی که هگل را آغازگر برداشتی تازه و مدرن از دیالکتیک می شناسند و این را یکی از مهمترین دستاوردهای کار فلسفی او و حتی یکی از رهاوردهای مهم تاریخ فلسفه می دانند. امّا ظاهراً خود هگل چنین اهمیتی […]
مکتب فرانکفورت، مکتب اندیشمندان تیزبین Die Frankfurter Schule این بحث در مورد مکتب فرانکفورت Frankfurter Schule است که بیش از هر چیز، به خاطر ارائه برنامه‌ای که «نظریهٔ انتقادی جامعه» خوانده می‌شود، شهرت یافته‌است. هدفِ نظریه انتقادی Kritische Theorie که تأثیر شگرفی بر اندیشه سیاسی و اجتماعی قرن بیستم بر جای گذاشت رها ساختن […]
نظریه «هرمنوتیکی ـ اگزیستانسیال» رافائل کاپورو درباره اطلاعات محمد خندان عباس حری «رافائل کاپورو» از منظری فلسفی اطلاعات را تعریف کرده است. کاپورو پیش فرضهای سوبژکتیویستی حاکم بر دانش اطلاع‌رسانی را که ریشه در ثنویت سوژه، ابژه دارند نقد کرده و بر اساس هرمنوتیک فلسفی «هایدگر» و «گادامر» نظریه‌ای هرمنوتیکی ـ اگزیستانسیال درباره اطلاعات […]