پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی – و خبرگزاری ایبنا نشست نقد و بررسی کتاب «رساله‌ای درباره طبیعت آدمی» نوشته دیوید هیوم ترجمه جلال پیکانی یکشنبه هشتم مهرماه ۱۳۹۷ سخنرانی دکتر مرتضی مردیها و دکتر رضا ماحوزی این سخنرانی را از اینجا گوش کنید: قسمت اول سخنرانی نقد کتاب رساله‌ای درباره طبیعت آدمی قسمت دوم […]
Category: منطق
مفهوم دیالکتیک در فلسفه افلاطون دکتر حسین معصوم دیالکتیک از نظر لغوی به معنای فنّ مباحثه است و از نظر فلسفی دارای معانی مختلفی است؛ مانند دیالکتیک زنون، دیالکتیک سوفسطائیان، دیالکتیک سقراط، دیالکتیک سقراط، دیالکتیک افلاطون و … به نظر افلاطن یکی از ویژگی های دیالکتیک این است که آن، مخرّب فرضیات است. حال سؤال […]
بررسی و مقایسه خودارجاعی و گسترش‌پذیری نامتعین، در نسبت با پارادوکس‌ها سعیده معصومی حسین بیات این نوشتار درباره‌ی تشخیص پارادوکس‌های منطقی است. یعنی قرار است پارادوکس‌ها از جنبه‌ی تشخیصی یا عیبیابانه مورد مطالعه قرار گیرند. در این نوع مطالعات پرسش اصلی این است که پارادوکس‌ها چگونه وارد استدلال میشوند و چگونه میتوان آنها را به […]
نقد کردن، اثبات یک فعل فلسفی است حسن پارسایی برگرفته از کتاب «عیار نقد» (مجموعه مقالاتی در حوزه مبانی نظری نقد به قلم گروهی از نویسندگان) به کوشش علی اوجبی دفتر دوم نقد همانند فلسفه بر شناخت استوار است و مقولات و حوزه ای که به آن می پردازد، اساساً ماهیت تحلیلی دارند. متناسب […]
نگاهی اصلاحی به برنامه فلسفه برای کودکان در بستر حکمت متعالیه محمد علی عبداللهی پرستو مصباحی جمشید در این پژوهش پس از تبیین معنای فلسفه در تربیت به تعیین نسبت حقیقت با ساخت معنا و ارتباط آنها با نسبی گرایی پرداخته، و میزان سازگاری و ناسازگاری این برنامه با تعلیم و تربیت اسلامی در بستر […]
از دلیل افتراض تا معرفی و حذف سور وجودی مهدی عظیمی هدف مقاله ی پیش رو تحریر و تحلیل بخشی از تاریخ دلیل افتراض (به طور خاصّ) و تاریخ منطق دوره اسلامی (به طور عامّ) است. ارسطو دلیل افتراض را در چندین موضع از دستگاه قیاسی اش، از جمله در اثبات عکس سالب کلی، به […]
دلالت ثابت کلمات کلی و مشکل بی مایگی رضا سلطانی سید محمدعلی حجتی کریپکی در کتاب مشهور “نامگذاری و ضرورت” مفهوم دلالت ثابت (rigid designation) را برای کلمات مفرد (singular terms) و به منظور رد نظریه های وصفی معرفی کرد؛ به این مضمون که یک کلمه، دلالتگر ثابت است اگروتنهااگر در همه جهانهای ممکن بر […]
نگاهی به مسأله درون گرایی و برون گرایی در معرفت شناسی معاصر مرتضی فتحی زاده چکیده: منازعه بر سر ماهیت معرفت و تعیین شرایط لازم و کافى حالات مثبت معرفتى فاعل شناسا به دو گونه نظریه پردازى درونگرایانه و برونگرایانه انجامیده است . نظریهپردازان درونگرا بر درون ىبودن شرایط لازم و نظریه پردازان برونگرا […]
فلسفه ریاضی (کلاسیک، مدرن، پست مدرن) دکتر محمد صال مصلحیان انتشارات واژگان خرد چاپ اول ۱۳۸۴ ریاضیات لااقل در دو جهت قابل توسعه است، یکی به سوی ریاضیات عالی و ساختارهایی با پیچیدگی متزاید و دیگری به سوی مبانی ریاضیات و شالوده هایی با تجرد و سادگی هرچه بیشتر. جهت اخیر، فلسفه ی ریاضی […]
اتمیسم منطقی سعیده معصومی ۱. ایده‌آلیسم بریتانیایی اتمیسم منطقی یکی از نظریه‌های اصلی و محوری در اوایل شکل گیری و تکوین فلسفۀ تحلیلی است که در دو نسخه توسط راسل و ویتگنشتاین توسعه یافت. اتمیسم منطقی در واقع پاسخی بود به جنبه‌هایی از روایتی از ایده‌آلیسم که از نیمۀ دوم قرن نوزده در بریتانیا […]