Category: فلسفه

مناسبات اسطوره و هنر در تفکر ارنست کاسیرر، والتر بنیامین و تئودور آدورنو   حجت اله عسکری الموتی چکیده: هنگامی که در نیمه نخست قرن بیستم، بحث از لغزش عقل مدرن شد، اسطورهشناسی به شکلی جدی مورد توجه قرار گرفت، تعاریف متنوعی برای اسطوره از سوی اسطوره شناسان و حتی برخی فلاسفه مطرح شد. دامنه […]

ویژگی های معرفت شناختی هنر به منزله فرم سمبلیک در اندیشه کاسیرر ناصر ساداتی مرضیه پیراوی ونک از مهمترین ابعاد فلسفه کاسیرر، تأکیدی است که وی همچون کانت بر استقلال هنر از علم و اخلاق دارد. کاسیرر برخلاف دیدگاه پوزیتیویستی که می کوشید هنر را به واکنش های روان شناسانه تقلیل دهد، بر بی همتا […]

  زوال مسأله ی تحدید لَری لَودِن دکتر حسن میانداری حسین   ما در جامعه ای زندگی می کنیم که ارزش زیادی برای علم قائل است. “متخصصانِ” علم در بسیاری از مؤسسات، از دادگاه های قانونی تا راهروهای قدرت، نقش ممتازی ایفا می کنند. حتی، بسیاری از ما می کوشیم تا عقایدمان درباره ی جهان […]

فلسفه ریاضی (کلاسیک، مدرن، پست مدرن) دکتر محمد صال مصلحیان انتشارات واژگان خرد چاپ اول ۱۳۸۴   ریاضیات لااقل در دو جهت قابل توسعه است، یکی به سوی ریاضیات عالی و ساختارهایی با پیچیدگی متزاید و دیگری به سوی مبانی ریاضیات و شالوده هایی با تجرد و سادگی هرچه بیشتر. جهت اخیر، فلسفه ی ریاضی […]

زبان رؤیا، زبان حال عبدالکریم سروش   پیشگفتار: دوست مشفق و قرآن پژوه محترم، جناب آقای مهندس عبدالعلی بازرگان، طال عمره و دام فضله، بر سخنان اخیر من در بی‌بی‌سی فارسی در باب قرآن، خرده گرفته‌اند و با استفاده از آیات قرآن  کوشیده‌اند تا سستی و نادرستی آراء مرا نشان دهند. این جهد مشکور، مرا […]

  اندیشه ی انتقادی بابک احمدی   «این مقاله براساس گفتاری نوشته شده است که در “شورای کتاب کودک” در ۲۳ خرداد ۱۳۷۱ ارائه شد.»   در سرآغاز جنبش مشروطه خواهی ایرانیان، آنگاه که اندیشگران از فواید خرد و آزادی خبر می آوردند، واژه ی “کریتیک” به سخن سیاسی وارد شد، امّا زود جایش را […]

گستره ی همگانی در نگرش انتقادی هابرماس بابک احمدی   هدف این مقاله معرفی بحث یورگن هابرماس درباره ی Öffentlichkeit (به انگلیسی Public Dphere) است که آن را “گستره ی همگانی” یا “فضای همگانی” می نامیم. بحث هابرماس در کتابی با عنوان “دگرگونی ساختاری در گستره ی همگانی” مطرح شده است. این کتاب که به […]

درباره دیالکتیک (۲) گفتگو با بابک احمدی   موضوع هرمنوتیک کشف امکانات تأویل (یا “تعبیر” معادل Interpretatiom) و تفسیر متون، گفته ها، کنش ها، پدیدارها، و رویدادها است. ما در قلمرو گفتما هرمنوتیک می کوشیم تا دریابیم که چراانسان ها به تأویل امور می پردازند، چگونه این کار را انجام می دهند؛ این تأویل ها […]

درباره ی دیالکتیک (۱) گفتگو با بابک احمدی   ویژگی های دیالکتیک هگل چیست؟ – بسیارند کسانی که هگل را آغازگر برداشتی تازه و مدرن از دیالکتیک می شناسند و این را یکی از مهمترین دستاوردهای کار فلسفی او و حتی یکی از رهاوردهای مهم تاریخ فلسفه می دانند. امّا ظاهراً خود هگل چنین اهمیتی […]

‏مکتبی که هنوز با «کانت» نفس می‌کشد‏ مهدی امام بخش مکتب فرانکفورت از جمله تأثیرگذارترین مکاتب فلسفی قرن بیستم به شمار می‌رود. این مکتب هنوز هم از سرزندگی برخوردار است و یورگن هابرماس، آخرین فیلسوف نسل دوم آن محسوب می‌شود. اما نسل سوم این مکتب امروزه ضمن حفظ بسیاری از مبانی اولیه آن تلاش دارد […]