هویت ایرانی در شاهنامه

ابوالفضل خطیبی (عضو هیئت علمی فرهنگستان زبان و ادب فارسی)

هویت ایرانی ریشه در اسطوره هایی دارد که از هزاران سال پیش نیاکان ما آنها را خلق کردند و استمرار بخشیدند، و داستان های حماسی درباره شاهان و پهلوانان آرمانی ایرانیان چون کیخسرو و گرشاسپ و آرش و رستم، در تاریخ ایران، پشتوانه های فکری و معلوی نیرومندی بود که همبستگی ملی را تقویت می کرد. از سپیده دم تاریخ تا کنون ایرانیان، به رغم آنکه ایران بارها در معرض هجوم دشمنان خود بوده و گاه با انقراض سلسله شاهنشاهی سرتاسر کشور به دست بیگانگان افتاده، هیچگاه هویت خود را فراموش نکردند و در سخت ترین روزگاران که گمان می رفت همه چیز نابود شده حلقه های مرئی و نامرئی هویت ملی چنان آنان را با یکدیگر پیوند داده که توانستند ققنوس وار از میان تلی از خاکستر دگربار سر بر آورند.
شاهنامه منبعی بسیار غنی از میراث مشترک ایرانیان است که در آن می توان استمرار هویت ایرانی را از دنیای اسطوره ها و حماسه ها تا فرمانروائی واپسین شاهنشاهان ساسانی آشکارا دید. فردوسی بیگمان در احیای زبان فارسی، که از ارکان هویت ملی است، نقش بی چون و چرایی داشته است و محتوای شاهنامه دارای ویژگی هایی است که هویت ملی ایرانیان در پرتو آن حفظ شده است. یکپارچگی سیاسی و جغرافیایی و تاریخی از جمله ی این ویژگی ها شمرده می شوند.

ادامه مطلب > > > >