حلقۀ متن خوانی (۱)
کتاب «هگل» پیتر سینگر
ترجمه دکتر عزت الله فولادوند؛ انتشارات طرح نو، ۱۳۷۹
معصومه بوذری
در پیشگفتار از مترجم کتاب، دکتر عزت الله فولادوند، چنین می خوانیم:
اغلب هگل دوستان و مارکسیستها به تبار هگلی مارکسیسم اذعان دارند، ولی ریشه های هگلی ناسیونال سوسیالیسم را (مانند نویسندۀ این کتاب) به سکوت برگذار می کنند. البته هگل مستقیماً یا به تنهایی مسئول ایدئولوژی رایش سوم نبود. رمانتیسم و ایده آلیسم آلمان و بعضی جنبه های دیگر فرهنگی و سیاسی آن سرزمین پیش از هگل منجر به ایجاد بستر فکری مناسب و مساعد برای ظهور افکار قدرتمدارانه شده بود. ولی هگل قویترین نمایندۀ آن روند عمومی فکری بود. نیچه مفهوم “حیات” را جانشین مفهوم کلیدی روح یا ذهن (Geist) کرد که بلندترین مقام را در ایده آلیسم مطلق آلمان داشت. ولی حتی حملۀ ضد ایده آلیستی او قائم به هدفی بود که بر آن می تاخت. فلسفۀ حیات (Lebensphilosophie) که نوعاً تاریخ و سرنوشت تاریخی اقوام را اصل قرار می داد و در دهۀ ۱۹۲۰ بر اذهان روشنفکران آلمانی چیرگی داشت، در واقع یکی از اقسام هگلیانیسم بود که در پرتو حیات-محوری (Vitalism) و نسبیت گرایی، صورت جدید و امروزی پیدا کرده بود.
… مهمترین میوۀ چنین فلسفه ای، بت سازی از دولت بود. در یکی از بخش های “فلسفۀ حق”، هگل پس از حمله به طرفداران تفکیک قوا و ذکر این اصل که دولت مظهر و اسوۀ عقلانیت است می نویسد ما باید در برابر دولت همچون خدایی در زمین سر تعظیم فرود آوریم. بر اساس این تصور از دولت و به نام “آزادی راستین”، فیلسوفان رمانتیک به پشتیبانی فکری از “اتحاد مقدس”، یعنی ارتجاعی ترین ائتلافی برخاستند که پرنس فون مترنیخ یکی از مرتجع ترین سیاستمداران اروپایی پس از انقلاب کبیر و دورۀ ناپلئون، برای حفظ رژیم های خودکامۀ اروپا از گزند جنبش های ناسیونالیستی و دموکراتیک به وجود آورده بود.
… کسانی که از تأثیر هگل در ظهور جنبش های فاشیستی و راستگرایانه غفلت یا تغافل می کنند، نه تنها بخشی از نفوذ دوران ساز استادشان را به فراموشی می سپارند و به قصد حفظ احترام و آبروی او (و مآلاً خودشان) از محوریت افکارش می کاهند، بلکه تاریخ پژوهان را نیز گمراه می کنند.
… هگل جعل اصطلاح نمی کند، بلکه از توان نهفتۀ واژه های موجود بهره می گیرد. واژه را گاهی به معنای متداول در میان مردم به کار می برد، گاهی با استفاده از سوابق استعمال در زبان فیلسوفان پیشین، و گاهی با الحاق معنایی نسبتاً جدید به آن که گرچه یکسره با تداول یا کاربردهای گذشته بی ارتباط نیست، امّا از آنها متمایز است.
این متن خوانی و گزارش را از اینجا گوش کنید:
هگل پیتر سینگر ۹
هگل پیتر سینگر ۱۰
۲ دیدگاه برای “کتاب «هگل» پیتر سینگر (متن خوانی – ۱)”
سلام و تشکر میکنم از انتخاب متن و متن خوانی مفیدتون.
سلام و سپاس از شما.