بازخوانی سطرهایی از شعرِ نمایشیِ “صخره” اثر تی. اس. الیوت
معصومه بوذری
تی. اس. الیوت در شعر نمایشیِ “صخره”، که در سال ۱۹۳۴ به چاپ رسانده، با مضامین نمادین و بینامتنی، ما را به درک مفاهیمی مذهبی دعوت می کند. این شعر نمایشی که حدّ فاصل شعر بلند و نمایشنامه ی مستقل محسوب می شود، بیشتر به یک بیانیه ی دینی شبیه است و نباید از آن توقع داشته باشیم با اشخاصی در موقعیتی دراماتیک مواجه شویم. شاعر در طی ده بند این اثر ادبی، از گذشته به حال و سپس به آینده می رسد و در قالب اشارات، تلمیحات، و نمادهای اسطوره ای به مخاطب مطالبی تعلیمی و اعتقادی را عرضه می نماید؛ با اینهمه صخره، اثری برجسته و دارای مفاهیم والا بوده که باید رمزگشایی شود. عنوان “صخره”، اشاره ای دارد به همان تفکر انجیلی (Lord is my rock)؛ لقبی برای عیسی مسیح و ارجاعی به صخره ی مقدس واقع در قبه الصخره. «تورات آکنده از رمز و بیانات رمزی است، و زبان اناجیل، زبان تمثیل است: خانه بر صخره (سنگ خارا)، بذر افشان، گیاهِ هرزه، شبان نیکوکار، انجیربُن سترون، باکره های فرزانه و غیره.» (ستاری، ص ۲۴)
این اثر الیوت در ایران، در سال ۱۳۷۸ توسط خانم فریده حسن زاده ترجمه و به صورت متن دو زبانه در ۸۴ صفحه، از سوی انتشارات بهجت منتشر شده است. امّا در اینجا بند نخست این شعر نمایشی را به صورتی متفاوت با آن ترجمه، و همراه با شماره گذاری سطرهای مربوطه طبق متن اصلی، بازخوانی و سعی می کنیم چند نکته و اشاره ی اساسی آن را در پایان ذکر نماییم. با این یادآوری که صخره بیش از آنکه یک پیام اجتماعیِ صِرف داشته باشد، از معنویتی سخن می گوید که به کل ابناء بشر مرتبط است…
ادامه مطلب > > > >