جستاری در زیبایی شناسی هنر اسلامی
دکتر اصغر فهیمی فر
حجم مباحث فلسفی مربوط در هنر و زیبایی شناسی در میراث فکری و فلسفی اسلامی اندک است.
هنگام ترجمه ی فلسفه ی یونانی در قلمرو حکومت اسلامی، حکمای اسلامی، به بُعد هنری این فلسفه توجه شایانی نکردند و بسیاری از حکمای اسلامی از حد فن شعر ارسطو و جمهور افلاطون فراتر نرفتند.
علل این مسأله گرچه تا حدودی ذکر شده، امّا نیازمند تحقیقی جداگانه است. هنر اسلامی نتیجه ی گسترش اسلام و تأسیس تمدن بزرگ اسلامی است. زیبایی شناسی هنر اسلامی از یک طرف محصول غور و تفحص علما و فلاسفه ی اسلامی، مانند غزالی، فارابی، ابن سینا و دیگران در آیات و احادیث است و از سوی دیگر نتیجه ی نوعی درک شهودی و عمل هنرمندانی است که مغروق در فضای ایمان و اندیشه ی اسلامی می زیستند.
هنر اسلامی دستاورد مشترک تمام ملل اسلامی است که سهم مشارکت بعضی مانند ایرانیان بسیار شگرف بوده است.
هنر این ملل نتیجه ی حضور سنن و دلبستگی های قومی و همچنین روح تعالیم اسلامی است. در این مقاله، نسبت بین فلسفه و هنر و نیز حکمت و زیبایی شناسی هنر اسلامی بررسی می شود و بنیان های نظری آن از دیدگاه حکیمان ایرانی تبیین می گردد و در نهایت، تفاوت های هنر الهی و غیر الهی مورد بحث قرار می گیرد.
> > > >