خواب و رؤیا در اندیشه ی مولوی
دکتر حسینعلی قبادی – دکتر تقی پورنامداریان
امبرتو چیکتی – مهدیس معارفی
خواب و رؤیا، جایگاهی مهم در دین اسلام دارد. وحی، در اوایل بعثت پیامبر (ص) به واسطه ی رؤیای صادقه بوده است. نویسندگان اولیه ی اسلامی توجه خاصّی به خواب و تعبیر آن داشته و نوعی ادبیات غنی در این باب بوجود آورده اند. عرفا و صوفیه؛ نسبت به اعتقادات و پیش فرض هایی که علمای اسلام در کتابهای تعبیر خواب آورده اند، آشنایی داشته و از آن پیروی کرده اند؛ امّا برای آنها رؤیای صادقه اهمیت خاصی داشته و به واسطه ی آن به مرفتی منحصر به فرد که به سیر روحانی آنها کمک می کرده است دسترسی می یافتند.
این مقاله به بررسی خواب و رؤیا در آثار مولانا می پردازد. مولوی در آثار خود سخنی منظم و مفصل و یا نظریه ای کامل، در مورد خواب و رؤیا ارائه نمی کند؛ بنابراین برای بررسی این مسأله، به پنج بخش عمده نسبت به خواب و رؤیا، پرداخته ایم:
۱- تقسیم بندی خواب و رؤیا و برخی تعاریف مربوط به آن، ۲- عالم خواب و رؤیا، ۳- ارتباط بین عالم رؤیا و بیداری، ۴- رؤیت خدا در خواب، ۵ مسأله ی برگشت به اصل.
به واسطه ی این پنج بخش، ابعادی از مسأله ی خواب و رؤیا در آثار مولوی و جایگاه آن در نظر او روشن می گردد.
> > > >